MIDDEN-GRONINGEN - In Midden-Groningen zijn de kosten voor het inzamelen en verwerken van afval fors hoger dan de inkomsten. De kostendekkendheid is voor 2024 77%. De rest van de kosten wordt betaald uit de algemene middelen. De gemeente Midden-Groningen vindt het belangrijk de dienstverlening en de inzameling van het afval goed te houden, ook in de toekomst. Daarvoor moeten de kosten omlaag. Het college onderzoekt een kostendekkenheid van 100% en doet de raad een aantal voorstellen. Het college gaat daarover op 19 september 2024 in gesprek met de gemeenteraad tijdens een opiniërende raadscommissie.

De mogelijkheden die het college voorlegt aan de raad zijn onder andere gebaseerd op onderzoeken door Berenschot en IPR Normag tussen 2020 en 2023. Deel van dat onderzoek was ook een vragenlijst onder inwoners over het afvalbeleid en de dienstverlening in Midden-Groningen.

In Midden-Groningen zijn de kosten voor het inzamelen en het verwerken van het afval hoger dan de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing. Dat komt deels door de ruime dienstverlening. Waar in veel gemeenten het restafval elke vier weken ingezameld wordt, is dat in Midden-Groningen nu nog elke twee weken. Dat geldt ook voor het verpakkingsafval (PMD). Het GFT-afval wordt in de zomer zelfs elke week ingezameld. Dat kost extra geld en extra inzet van mensen en materiaal.

Uitvoerbaarheid garanderen
Om de dienstverlening en de inzameling van het afval te garanderen, moeten onder andere de kosten omlaag. Het college wil de volgende mogelijkheden ter bespreking voorleggen aan de raad:

1. GFT-afval het hele jaar door 1 keer per 2 weken in te zamelen met in de zomerperiode 1 keer per maand een extra inzameling;
2. Restafval het hele jaar door 1 keer per 4 weken in te zamelen;
3. Textiel niet meer aan huis in te zamelen maar bij de ondergrondse containers en de Afvalbrengpunten of containers van derden;
4. Groot groen afval in te zamelen bij het Afvalbrengpunt en niet meer via de takkenroute;
5. Oud papier door de gemeente zelf te laten inzamelen als verenigingen besluiten daarmee te stoppen;
6. Het onderzoeken van een nieuw en beter Afvalbrengpunt op één plek. 

Beter scheiden van afval
In Midden-Groningen worden GFT, PMD, oud papier en restafval apart ingezameld. De kosten voor het verwerken van afval zijn ook gestegen, met name voor het restafval dat verbrand wordt. Er wordt al goed gescheiden. Van het ingezamelde GFT, PMD en oud papier wordt bijna niets afgekeurd. De meeste vervuiling zit nog in het restafval. De gemeente wil door extra onderzoek kijken naar nog meer mogelijkheden om goed scheiden van afval verder te verbeteren.

Afvalstoffenheffing
De afvalstoffenheffing in Midden-Groningen is na de herindeling, vergeleken met andere gemeenten, minder verhoogd. Dat komt omdat externe factoren zoals de inflatie en hogere loonkosten daar niet in meegenomen zijn. Om de kosten en inkomsten in balans te krijgen, wordt de mogelijkheid om vanaf 2025 het vastrecht en het variabele tarief van de afvalstoffenheffing aan te laten sluiten bij de indexatiemethode voor de gemeentelijke begroting (Consumenten Prijs Index) voorgelegd aan de raad.

Wethouder Markus Ploeger: “Al jaren zijn de kosten van het inzamelen en verwerken van het afval hoger dan de inkomsten. Op dit moment gaat het om bijna 25% van de kosten die niet gedekt zijn. Die moeten we dan uit de algemene middelen (denk aan OZB) betalen. Daardoor is minder ruimte om geld anders in te zetten, zoals voor wijken en dorpen. We moeten op kosten besparen, maar willen de dienstverlening voor onze inwoners zo goed mogelijk houden. Soms zijn er goede alternatieven en kunnen inwoners bijvoorbeeld textiel ook goed kwijt in de ondergrondse containers. In de vragenlijst van 2021/2022 gaven veel inwoners aan dat ze de restafvalcontainer niet altijd aan de weg zetten omdat deze niet vol is. En dat het restafval wel wat minder vaak ingezameld kan worden. Dat zien we terug bij de inzameling, vooral bij het restafval en het GFT-afval. In de zomer bijvoorbeeld worden per ronde gemiddeld maar 37% van de GFT-containers aan de straat gezet. Maar we rijden wel langs alle adressen. Daarom stellen we voor juist dat afval minder vaak op te halen.” 

Raad
Op 19 september 2024 is de openbare opiniërende raadscommissie. Dan gaan de raadsleden in gesprek over de mogelijkheden. Tijdens de raadsvergadering van 7 november 2024 neemt de gemeenteraad een besluit.

groningenactueel