GRONINGEN - “Een bizar jaar”, zo noemt gashandelaar GasTerra 2022 in het donderdag gepubliceerde jaarverslag. De oorlog in Oekraïne brengt veel leed en verdriet met zich mee en heeft grote gevolgen voor de energiemarkt. GasTerra zag zich daardoor, net als de rest van de industrie, geconfronteerd met een ongekende situatie op onontgonnen terrein. Door de hoge prijzen werd een recordomzet van 35,5 miljard euro geboekt. De inkoopkosten stegen echter evenredig.
De energiemarkt had te maken met schaarste, hoge prijspieken, faillissementen en nationalisatie van energiebedrijven, bedrijfssluitingen, ongekende ingrepen in de markt en enorme energierekeningen voor bedrijven en consumenten. In die markt zag GasTerra zich geplaatst voor nieuwe uitdagingen terwijl ondertussen de activiteiten afgebouwd moeten worden in verband met de sluiting van het bedrijf.
GasTerra heeft in 2022 39,2 miljard kubieke meter aardgas verkocht, ruim 10% minder dan in 2021. De grote prijsbewegingen en het extreme prijsniveau zorgden voor lastige situaties en dilemma’s ten aanzien van financiering van de gashandel en het vullen van de ondergrondse gasopslagen. GasTerra is er in geslaagd de bergingen, die GasTerra onder contract heeft, volledig te vullen. Hiermee was de leveringszekerheid maximaal gediend gezien de onzekerheid over aanvoer van voldoende gas naar Noordwest-Europa in de winter.
Voor de gaswinning in Groningen betekent het gasjaar 2022/2023 een kantelpunt. Het afgelopen gasjaar, dat eindigde op 30 september 2022, is er 4,5 miljard kubieke meter gas uit het Groningenveld geproduceerd, ruim 40% minder dan het gasjaar daarvoor. In het huidige gasjaar staat het veld op de waakvlam. Dat wil zeggen dat er een minimale hoeveelheid mag worden geproduceerd om het veld beschikbaar te houden en er verder alleen in uitzonderlijke gevallen nog een beroep op extra productie mag worden gedaan. Dit laat onverlet dat er in het gebied nog veel zorgen zijn bij de bewoners over de versterking en schadeherstel.
Als gevolg van de turbulentie in de markt heeft GasTerra in 2022 twee keer uitleg aan Tweede Kamerleden gegeven. In maart vond een “Rondetafelgesprek Russisch gas” plaats waarin de inzichten over het wegvallen van Russisch gas zijn gedeeld. In december is aan Kamerleden in een technische briefing inzicht in gascontracten en prijsvorming gegeven. Hoe 2023 eruit zal zien, is niet te voorspellen. Het prijsplafond voor de consumenten in Nederland zal in 2023 hopelijk verlichting geven. GasTerra uit zijn zorgen over de effecten van het Europese prijsplafond op de werking van de gashandel op de voornaamste handelsplaats van Europa. GasTerra's CEO Annie Krist: “Voor 2023 wens ik ten zeerste dat Rusland spoedig stopt met de oorlog in Oekraïne en dat energiemarkten weer in rustiger wateren terechtkomen. Maar ik hoop ook dat we ons voordeel doen met de lessen over leveringszekerheid, energiebesparing en energietransitie, die 2022 ons geleerd heeft. Ik kijk er met het GasTerra-team hoopvol en met vertrouwen naar uit.”
groningenactueel