GRONINGEN - Kinderen die in Europa een levertransplantatie ondergaan, hebben - zeker sinds de afgelopen 10 jaar - een opvallend goede prognose. De helft van alle kinderen heeft na 31 jaar nog steeds de eerste getransplanteerde lever.

De andere helft is meestal ook nog in leven, maar die hebben een her-transplantatie nodig gehad. Dit blijkt uit een analyse van onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) van meer dan 16.000 levertransplantaties bij kinderen in Europa.

Lange levensverwachting
Volgens hoogleraar Kindergeneeskunde Henkjan Verkade en transplantatiechirurg Ruben de Kleine betekent een levertransplantatie voor een kind dus tegenwoordig weer echt een nieuw leven. Verkade en De Kleine zijn verbonden aan het UMCG en waren coördinatoren van het ELTR-onderzoek.

Verkade: “Bij een levertransplantatie van kinderen gaat het al lang niet meer om pappen en nathouden. Als kinderen een nieuwe lever krijgen, kunnen ze daarmee tot ver in hun volwassen leven doen. Het is heel gebruikelijk dat gezinnen van kinderen na een levertransplantatie daarna jaarlijks twee verjaardagen vieren: de geboortedag en de transplantatiedag.”

Het eerste jaar na transplantatie is en blijft nog steeds een periode met een kans op complicaties, vaak ten gevolge van de grote operatie die levertransplantatie nog steeds is. De helft van de kinderen die na één jaar hun getransplanteerde lever hebben heeft zelfs dezelfde lever na 41 jaar nog steeds. Patiënten die een levertransplantatie hebben ondergaan, moeten hun hele leven lang medicijnen slikken, bijvoorbeeld tegen afstoting.

Living donor
Verder liet het onderzoek zien dat er over de jaren steeds meer levende donoren worden gebruikt die een stuk van hun eigen lever afstaan voor de transplantatie van een kind. Inmiddels geldt dit in Europa voor 39% van alle kinderlevertransplantaties. In Nederland is dit inmiddels meer dan de helft. Dit heeft vooral te maken met het grote tekort aan donororganen. Het vinden van een lever afkomstig van een overleden donor dat geschikt is voor een kind is vaak nog extra moeilijk, doordat het orgaan niet alleen van goede kwaliteit moet zijn, maar ook moet kunnen passen in een kind.

Een levende donor levertransplantatie biedt belangrijke voordelen; de donor en het kind kunnen in relatief korte tijd in optimale conditie worden gebracht voor de geplande transplantatie. Hiermee kan een lange, risicovolle wachttijd op een donororgaan worden vermeden. Het laatste voordeel is voor het behandelteam. Zij kunnen overdag gepland beginnen aan de (nog steeds) grote en complexe operaties bij donor en ontvanger.

UMCG en ELTR
Het UMCG behoorde in de jaren ‘80 tot de eerste Europese centra die startten met kinderlevertransplantatie. Het UMCG heeft recent het voortouw genomen om te bestuderen hoe levertransplantatie bij kinderen zich sindsdien in Europa heeft ontwikkeld. Zij heeft hiervoor de European Liver Transplantion Registry gebruikt, waarin als sinds het eerste begin alle gegevens en uitkomsten van levertransplantaties worden verzameld.

Het UMCG is in Nederland het enige levertransplantatiecentrum voor kinderen.